نقش پیش فرض ها و پیش فهم ها در تفسیر قرآن کریم از منظر آیت الله جوادی آملی

Authors

محمدرضا حاجی اسماعیلی

پیمان کمالوند

سجاد رحیمی

abstract

در مواجهه با قرآن کریم و تدبّر در آن پیش فرض ها و پیش فهم ها نقش آفرین است. اعتقاد به عدم وصول به فهم نهایی از ‏مهمترین مدعیاتی است که مبتنی بر دخالت پیش فرض ها، پیش فهم ها، علایق و انتظارات مفسّر و همچنین علوم و معارف ‏عصری بر فهم و تفسیر متن است. دکتر مجتهد شبستری با اعتقاد به همین موضوع معتقد است قرائت ها به صورت امری ‏واقعی و حقیقی متعدد و متفاوتند و در تفسیر متون نمی توان به فهم نهایی نائل شد، اما آیت الله جوادی آملی با رد این مدعا ‏معتقد است مفسّر می تواند از پیش فهم ها و پیش فرض های خود گذر کرده و به فهم نهایی دست یابد. وی بر آن است که علوم ‏و معارف عصری بر تفسیر تأثیرگذار نیست، اگرچه مفسران گاهی به اقتضای نیازهای زمانه به تفسیر می پردازند. ‏ این پژوهش به بررسی و نقد آراء دکتر مجتهد شبستری با تأکید بر آراء آیت الله جوادی آملی در خصوص تأثیر یا عدم تأثیر ‏پیش فرض ها و پیش فهم ها بر فهم و تفسیر متون مقدّس پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی

چکیده دیدگاه استقلال دو حوزه‌ی علم و دین از یکدیگر بر آن است تا از یک سو به تعارض این دو حوزه‌ی معرفتی پایان دهد و از دیگر سو، بر نقش علم در اداره عرصه‌های غیر اختصاصی دین تأکید ورزد. استاد جوادی آملی جداانگاری علم و دین را محصول تصوری ناصواب از علم و دین،  و تبیین نسبت واقعی علم و دین را در گرو تعیین جایگاه عقل در درون هندسه معرفت دینی می‌دانند. در این دیدگاه عقل، همگام با قران و سنت، تأمین‌...

full text

مقایسه پیش فرض های جامعه ی مطلوب در قرآن کریم از دیدگاه آیت الله جوادی آملی و علامه طباطبایی

جامعه مطلوب در قرآن، جامعه ای است که سعادت فرد با سعادت جامعه را پیوند می دهد و میان مسوولیت های اجتماعی و ایمان اسلامی ارتباطی قوی و غیر قابل انفکاک برقرار می کند که این تضمین کننده رستگاری و کمال فرد و اجتماع می-گردد. هدف این تحقیق، مقایسه دیدگاه های دو مفسر قرآن پیرامون جامعه مطلوب است که مد نظر قرآن کریم می باشد. مفاهیم مورد نظر این دو مفسر، در پنج مقوله ی اهداف، ارکان، ویژگی ها، اصالت فرد ...

15 صفحه اول

اعجاز علمی قرآن در اندیشه آیت الله جوادی آملی

اندیشمندان و مفسران، در بررسی قرآن کریم، به‏ویژه آیاتی که با علوم تجربی نسبتی دارند، رویکردشان متفاوت است. برخی بر این باورند که هر علمی از علوم بشری را می‏توان در قرآن جست‏وجو کرد. برخی معتقدند قرآن هیچ رسالتی در علوم تجربی ندارد. عده‏ای هم راه میانه را درپیش گرفته و با تخطئۀ دو دیدگاه قبلی، یافته‏های قطعی علوم جدید را در قرآن کریم پذیرفته‏اند و آن را نشانۀ اعجاز علمی این کتاب جامع بشری دانسته...

full text

جایگاه منابع مستفاد در فهم قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی

در طول 14 قرن، شاهد اختلاف آراء و عمل کردها در خصوص نحوه مراجعه به قرآن کریم و استنباط معارف از آن بوده ایم، به طوری که باعث ایجاد روش ها و مناهج متفاوت گشته است. هر چند عوامل متعددی در این اختلاف نظرات و دیدگاه ها نقش داشته است ولی یکی از مهم ترین دلایل، عبارت است از تفاوت اعتماد و اعتقاد مفسران به جایگاه منابع و علوم مستفاد در فهم قرآن. در این نوشتار به بررسی جایگاه منابع دین یعنی «عقل» و «نق...

full text

بررسی معنای حروف مقطعه از دیدگاه آیت الله معرفت و نقد آن از منظر آیت الله جوادی آملی

حروف مقطعه در دیدگاه مفسران قرآن کریم از گذشته تا کنون ، تحلیل های متفاوتی داشته است. آیت الله معرفت این دیدگاه ها را طبق دو مبنا دسته بندی کرده اند. عده ای حروف مقطعه را از متشابهات مجهول و علم مستوری می دانند که جز خدا برآن واقف نیست و دسته ای دیگر آن را رموزی بین خداوند و پیامبرش می دانند و آن چه از معانی برای این حروف گفته شده نوعی رمزگشایی است. آیت الله جوادی آملی به صورت دیگری دیدگاه مفسر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات قرآن و حدیث

Publisher: دانشگاه امام صادق (علیه السلام)

ISSN

volume 6

issue 12 2013

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023